De verhaalbelasting is een gemeentelijke belasting die kunnen worden opgelegd door de gemeente om de kosten te dekken die zijn gemaakt voor openbare werken, zoals de aanleg van voetpaden, riolering of andere infrastructuurprojecten die ten goede komen aan de bewoners van die gemeente. Ook al hebben de inwoners niet per se ingestemd met deze werken, kunnen zij niet ontsnappen aan de betaling van deze belasting. Het voordeel dat zij ontvangen door bijvoorbeeld een verbeterde infrastructuur wordt namelijk als onweerlegbaar beschouwd. Dit betekent dat zelfs als je persoonlijk geen direct voordeel ervaart, je toch verplicht bent bij te dragen aan de kosten van de werkende projecten.
De verhaalbelasting wordt doorgaans verschuldigd op het moment dat de werken die aanleiding gaven voor de belasting zijn voltooid. Wanneer een woning, appartement of stuk grond verkocht wordt, moet de verkoper de koper informeren over de mogelijke aanwezigheid van een openstaande verhaalbelasting. Dit is cruciaal, omdat de koper anders voor verrassingen kan komen te staan bij de afsluiting van de verkoop.
In de praktijk wordt deze informatie opgenomen in de verkoopovereenkomst of compromis, zodat er duidelijke afspraken kunnen worden gemaakt over wie de verantwoordelijkheid draagt voor de betaling van de verhaalbelasting. De verkoper is verplicht om deze informatie te verstrekken aan de koper, zodat deze weet waar hij aan toe is bij de overname van de eigendom.
Voorbeeld
Stel je voor dat de gemeente in de straat waar je woning zich bevindt, onlangs een nieuwe voetpaden heeft aangelegd. De kosten voor dit project kunnen via verhaalbelasting door de gemeente in rekening gebracht bij de bewoners van de straat. Bij de verkoop van je woning ben jij verplicht de koper te informeren over deze openstaande kosten. De koper kan in de verkoopovereenkomst afspreken dat jij de betaling van de verhaalbelasting op je neemt of ze kunnen overeenkomen dat de koper deze kosten draagt.