Erfdienstbaarheden zijn rechten die verbonden zijn aan een onroerend goed, het heersend erf, ten behoeve van een ander onroerend goed, het lijdend erf. Deze rechten geven de eigenaar van het heersend erf bepaalde bevoegdheden over het lijdend erf.
Een erfdienstbaarheid kan bijvoorbeeld het recht zijn om over het terrein van de andere eigenaar te lopen, een pad te gebruiken of een waterleiding te trekken. Deze rechten zijn vaak vastgelegd in een notariële akte en blijven bestaan, zelfs wanneer het eigendom van het heersend erf wordt verkocht. Dit betekent dat het recht, zoals het recht om over een pad te lopen, altijd verbonden blijft aan het onroerend goed en niet aan de persoon van de eigenaar.
Erfdienstbaarheden kunnen zowel positief als negatief zijn. Een positieve erfdienstbaarheid geeft de eigenaar van het heersend erf het recht om bepaalde handelingen te verrichten, zoals het recht om over een pad te lopen. Daarentegen verbiedt een negatieve erfdienstbaarheid de eigenaar van het lijdend erf bepaalde handelingen uit te voeren, zoals het bouwen van een muur die het uitzicht voor de eigenaar van het heersend erf blokkeert.
Voorbeeld
Stel, je koopt een huis dat toegang heeft via een pad dat over het land van je buurman loopt. Dit pad is een erfdienstbaarheid die ten gunste van jouw woning is gevestigd. Je buurman kan dit pad niet blokkeren of verbouwen zonder eerst jouw toestemming, aangezien het recht van doorgang bij de aankoop van jouw woning is vastgelegd als erfdienstbaarheid.
Erfdienstbaarheden spelen een belangrijke rol bij vastgoedtransacties. Ze kunnen voordelen bieden voor de eigenaar van het heersend erf maar kunnen ook beperkende voorwaarden opleggen aan de eigenaar van het lijdend erf. Het is belangrijk voor kopers en verkopers om deze rechten goed te begrijpen.